Jak dbać o implanty zębowe?

Implanty zębowe są obecnie najtrwalszą metodą uzupełniania luk w naturalnym uzębieniu – jeśli pacjent dba o nie (podobnie zresztą jak o swoje własne zęby), to mogą z powodzeniem służyć nawet przez kilkadziesiąt lat. Jednak konkretnie jak dbać o implanty zębowe? Jak postępować bezpośrednio po zabiegu wszczepienia implantu, a jak później, już po zakończeniu leczenia? Podpowiadamy!

Współczesne implanty zębowe wykonywane są z trwałych, wyjątkowo wytrzymałych materiałów, odpornych zarówno na nacisk wytwarzany podczas odgryzania i żucia pokarmów, jak i na działanie znajdujących się w żywności substancji – tych naturalnych i sztucznych. Przyjmuje się, że po optymalnie przeprowadzonym leczeniu – pod warunkiem, że nie wystąpią żadne powikłania, a pacjent przestrzega wszystkich zaleceń – implanty można użytkować przez kilkadziesiąt lat, czyli w praktyce niejednokrotnie nawet do końca życia pacjenta.

Co jednak wpływa na możliwość uzyskania takich efektów? Jakie znaczenie ma prawidłowa higiena jamy ustnej i regularne kontrole stomatologiczne? Jakie są zalecenia bezpośrednio po zabiegu wszczepienia implantów? Jak dbać o implanty zębów po zakończeniu leczenia? Odpowiadamy na te i inne pytania!

Dlaczego dbanie o implanty zębowe jest takie ważne? 

Każdy dentysta zajmujący się leczeniem implantologicznym bez chwili wahania stwierdzi, że – obok czynników stricte medycznych, np. ilości i jakości tkanki kostnej w miejscu planowanego wszczepu – jednym z kluczowych czynników niezbędnych do uzyskania optymalnych efektów terapii jest motywacja pacjenta oraz przestrzeganie przez niego wydanych zaleceń. W perspektywie krótkoterminowej zalecenia te obejmują głównie odpowiednie postępowanie tuż po zabiegu wszczepienia implantu, tak aby proces osteointegracji (czyli zrastania się implantu z kością przebiegł poprawnie). Z kolei zalecenia długoterminowe obejmują przestrzeganie zasad prawidłowej higieny jamy ustnej oraz regularne wizyty kontrolne.

Dlaczego dbanie o implanty zębowe jest takie ważne? Otóż niewłaściwa higiena jamy ustnej – zarówno tuż po wszczepieniu implantu, jak i po zakończeniu terapii – jest jednym z głównych czynników ryzyka niepowodzenia całego leczenia. Jeśli pacjent nie przestrzega zasad higieny bezpośrednio po zabiegu, w jamie ustnej mogą namnażać się szkodliwe bakterie, może dojść do infekcji, a w efekcie – do odrzucenia wszczepu przez organizm. Z kolei w perspektywie długoterminowej brak prawidłowej higieny może prowadzić do periimplantitis, czyli stanu zapalnego tkanek miękkich i twardych otaczających implant. W zaawansowanych stadiach periimplantitis wywołuje zaniki tkanek miękkich i utratę kości, prowadząc do utraty implantu.

Jak dbać o implanty zaraz po ich wszczepieniu? 

Zabieg wszczepienia implantu przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. W zależności od miejsca wszczepu oraz liczby implantów, trwa od około 45 minut do nawet 2-3 godzin. W tym momencie rozpoczyna się wspomniany proces osteointegracji, trwający – zależnie od indywidualnych predyspozycji – od 3 miesięcy do nawet pół roku.

Dla skuteczności całego leczenia ważne jest, by szczególnie dbać o okolicę zabiegu bezpośrednio po jego zakończeniu. Przez pewien czas może ona być bolesna, tkliwa, twarz może być opuchnięta – są to zupełnie normalne objawy, które z czasem ustępują. Można je łagodzić np. stosując zalecone środki przeciwbólowe albo zimne kompresy, pamiętając jednak, by nie przykładać lodu bezpośrednio do skóry, ale przez ściereczkę lub ręcznik.

Do czasu zupełnego ustąpienia znieczulenia nie wolno nic jeść ani pić. Z kolei do momentu zdjęcia szwów, co następuje z reguły po około 14 dniach, niewskazane jest spożywanie twardych, wymagających gryzienia produktów. Zaleca się wówczas dietę płynno-papkowatą, można jest zupy, jogurty, budynie, miękkie owoce i inne produkty, które nie podrażnią jednak okolicy zabiegowej. Nie wolno w tym czasie pomijać higieny jamy ustnej – do oczyszczenia miejsca wszczepu z pozostałości pokarmów najlepiej używać specjalnej szczoteczki jednopęczkowej z bardzo miękkim włosiem, przeznaczonej dla osób po zabiegach z zakresu chirurgii stomatologicznej. Jamę ustną można płukać, ale lepiej nie stosować płynów zawierających alkohol.

Przez kilka dni lepiej wstrzymać się od ciężkiej pracy fizycznej oraz uprawiania sportu. Niewskazane jest picie alkoholu oraz palenie papierosów.

Jak dbać o implanty w późniejszym czasie, czyli codzienna higiena implantów zębowych

Po osadzeniu na implancie tymczasowego uzupełnienia protetycznego, a także już po zakończeniu leczenia – czyli umocowaniu uzupełnienia stałego – o odbudowane w ten sposób zęby należy dbać identycznie, jak o zęby naturalne. Codzienna higiena jamy ustnej obejmuje więc:

• szczotkowanie zębów po każdym posiłku, a przynajmniej 2 razy dziennie, przez 2-3 minuty, przy zastosowaniu szczoteczki z odpowiednio twardym włosiem oraz pasty do zębów z fluorem,
• oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych i języka, a także stosowanie płynu do płukania jamy ustnej.

Nie ma również szczególnych różnic w zakresie profesjonalnej higienizacji pacjentów implantologicznych, czyli zabiegów wykonywanych przez higienistkę stomatologiczną lub lekarza w gabinecie. W zależności od indywidualnych wskazań, należy zgłaszać się na nią 2-4 razy do roku. Wizyta higienizacyjna obejmuje skaling, czyli zabieg usunięcia złogów nazębnych, piaskowanie, polerowanie oraz fluoryzację.

Pielęgnacja implantów – co stosować: szczoteczka, irygator, płyn do płukania jamy ustnej?         

Do codziennej higieny jamy ustnej – również pacjentów po zakończeniu leczenia implantologicznego – służą różnego rodzaju akcesoria. Podstawą jest oczywiście szczoteczka – może to być zarówno tradycyjna szczoteczka manualna, jak i bardziej nowoczesne urządzenie, np. szczoteczka elektryczna, szczoteczka soniczna albo magnetyczna. Do tego wybrać trzeba odpowiednią pastę – bez względu na markę powinna to być pasta zawierająca fluor we właściwym stężeniu. Pierwiastek ten wzmacnia szkliwo, pozwala na jego remineralizację i chroni przed działaniem szkodliwych bakterii wywołujących próchnicę.

Do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych można wybrać specjalne szczoteczki międzyzębowe, gumowe czyściki międzyzębowe lub nici dentystyczne. Jest to kwestia indywidualnych upodobań – ważne, by nie zapominać o tej czynności i wykonywać ją regularnie. Do płukania jamy ustnej nada się zwykła woda z kranu, ale warto sięgać również po specjalne płyny. Dzięki zawartości fluoru, różnego rodzaju substancji przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych, wyciągów roślinnych, olejków eterycznych itp. produkty te doskonale uzupełniają codzienną higienę, pozwalają usunąć bakterie pozostałe w zakamarkach jamy ustnej po szczotkowaniu, redukują ryzyko rozwoju próchnicy i stanów zapalnych dziąseł oraz odświeżają oddech. Czyszczenie języka można przeprowadzić za pomocą specjalnej skrobaczki lub tylnej części główki szczoteczki – wiele modeli szczoteczek manualnych posiada na odwrocie główki specjalne wypustki, dzięki którym można oczyścić powierzchnie języka.

Ciekawym akcesorium wspomagającym codzienną higienę – również implantów zębowych – jest irygator, czyli urządzenie ze zbiornikiem na płyn i specjalną dyszą, która wypuszcza strumień wody pod ciśnieniem. Skierowany na zęby dokładnie oczyszcza je z pozostałości pożywienia, ułatwia dotarcie do trudno położonych miejsc jamy ustnej, wspomaga czyszczenie przestrzeni międzyzębowych i dbanie o dziąsła.

Regularne kontrole – trzeba o nich pamiętać!

Zarówno w trakcie leczenia implantologicznego, jak i po jego zakończeniu ogromne znaczenie mają regularne wizyty kontrolne. Podczas terapii ich głównym celem jest ocena przebiegu procesu osteointegracji, przeciwdziałanie ewentualnym powikłaniom oraz sprawdzanie, czy pacjent przestrzega wszystkich zaleceń. Po zakończeniu leczenia wizyty mają zarówno charakter kontrolny, jak i profilaktyczny – lekarz może ocenić, czy w obrębie tkanek otaczających implant nie rozwija się stan zapalny, ale jednocześnie kontroluje stan zdrowia zębów i dziąseł, może wyleczyć ewentualne ubytki próchnicowe, zmodyfikować zalecenia dotyczące codziennej higieny itp.

Leczenie implantologiczne trwa dość długo, bo nawet kilka miesięcy, wymaga przestrzegania zaleceń lekarza oraz odbywania regularnych wizyt kontrolnych – dzięki temu pacjent może jednak odzyskać pełną funkcjonalność narządu żucia oraz estetykę uśmiechu.